De kinderen

De kinderen . . .

Het is zaterdag ochtend.
De kinderen uit de buurt drentelen het project binnen. Een bal mee en een van ijzerdraad gefabriceerde auto, die ze voor zich uit douwen, over de stoffige weg. Nu staat die even bij de ingang van het project geparkeerd. Ik ben bezig met de laatste loodjes, het schrijven van de laatste ontwikkelingen. De jongens hangen half over mij en om mij heen, want beelden te zien op een laptop is niet iets wat ze elke dag zien. Ik geef ze een appel.
Even later ga ik het kantoor in, daar aan de slag en op zoek naar papieren. Wanneer ik even later naar buiten kijk zie ik dat Zelri met ze bezig is. Ze heeft een groot plaatjesboek gepakt, met korte teksten erbij en geboeid volgen de jongens haar uitleg, in het Engels, wat ze dan in Khosa vertalen. Op deze manier leren zij Engels en Zelri Khosa.
Een uur later spelen ze een, ons ook heel bekent, spel, wat volgens mij Djonga heet, maar pin mij daar niet op vast. Het is een spel met kleine houten blokjes, waar je een toren van maakt en dan langzaam stenen wegneemt. Bouwstenen :)

Kinderen daar en kinderen hier, een groot verschil van opgroeien. Zelfredzaamheid wordt er hier al snel ingepomt. De bouwstenen worden anders gelegd in de fundering. Het hangt er van af of je een jongetje of meisje bent. Het oudste kind, of de jongste. Als oudste krijg je bijvoorbeeld een opdracht van je vader om een klusje te doen. Deze kan je dan doorgeven aan je jongere broer, die het weer kan doorgeven aan zijn jongere. . . Als meisje leer je al heel klein om water te halen bij de waterplek. Deze draagt de kleine meid dan op haar hoofd. Het is leren balanceren en oogt gracieus. Er is een grote sociale controle in de dorpsgemeenschap. Kleintjes van 3 jaar oud lopen rustig zonder volwassenen een paar kilometer naar school. Elke hut waar ze langs komen weet van wie de koter is en waar het naar toe gaat.

Hygiene, ja, dat is anders. Soms is het water afgesloten. Dan wordt er water gehaald op het project, waar er voor wordt gezorgd dat de watertanks vol zijn. Toch is wassen dan niet altijd goed. Er wordt zuinig met water omgegaan. Vaak hebben kinderen plekken op hun hoofd. Dat blijkt dan schurft te zijn, of een een andere huidinfectie. De leraressen van de kindercreche behandelen de kleintjes wanneer nodig en praten hier ook over met de opvoeders. Vaak wonen de kinderen bij hun oma, omdat moeder ver weg werkt, of is overleden.

De meeste kinderen in de Transkei groeien op zonder elektriciteit en waterleiding thuis. Ze gaan slapen wanneer de zon onder gaat en staan weer op bij zonsopkomst. Men woont vaak in hutten die gebouwd zijn van modderstenen, met een soort van rieten dak. Buiten loopt het vee los rond. Toch ziet het er altijd netjes en schoon uit.

Acht jaar geleden ontmoette ik iemand die onderzocht hoeveel keer kinderen vlees of vis eten per maand. Zestig% at 1 keer per maand een vleesgerecht, waarvan 40% 1 keer per week, omdat deze kinderen het woud in gaan om te jagen op kleinwild, wat zij dan boven een kampvuurtje braden. Dit is niet veel veranderd neem ik aan. De meeste mensen eten weinig vlees, want vlees is duur en inkomens zijn laag.
Kinderen leren al heel jong wat je kunt eten uit de natuur. Bijvoorbeeld wilde spinazie, besjes of kleine worteltjes. Dit nemen ze dan als ontbijt als ze naar school wandelen.

De kinderen groeien in de Transkei op in een wij cultuur. Ze leren delen en delen ook vaak alles. Wanneer de een wat te eten heeft dan deelt hij of zij dat. 

Kinderen, onderwijs, zo belangrijk.