Nyanga en CMV

Culturele maatschappelijke vorming, een studie van 3 jaren, die ik pas heb afgerond. Hier actief zijn in de praktijk is wat ik mij de laatste weken realiseer. Een uitdaging, nieuw en heel interessant.

Nyanga. . . .

Voor mij zit Mamma, ik noem haar zo omdat ze al oud is en veel heeft meegemaakt. "Moet je dit lezen", zegt ze, schuift een krant onder mijn neus en wijst op een klein artikeltje, wat zegt dat Moses onder invloed moet zijn geweest van hallucinerende middelen, toen hij de tien geboden aan het schrijven was. "Opeens vatte de struik vlam", staat er in de bijbel. De wetenschapper heeft dit nader onderzocht en concludeert uiteindelijk dat Moses ayuwasco, een hallucinerende substantie, moet hebben gedronken. Alle andere aanwezige dames lachen er om. "Ze denken dat ik een heiden ben, maar ik ga elke zondag naar de kerk hoor", vertelt ze me.
"Je wilde iets weten over Nyanga he, nou Nyanga betekent maan en is ongeveer halvers zo groot als Khayalitsha. Er wonen ongeveer een half miljoen mensen, maar kan ook meer zijn, want je weet nooit wat er achter die deuren schuilt". "Maan zegt u, is dat de reden waarom het 's nachts zo druk is op straat," vraag ik haar grinnekend. "Dat is niet zo leuk jongen" en even is ze stil, in gedachten. "Nyanga staat bekent als 'the Cradle of Crime'. Hier staat de wieg van de criminaliteit. Nyanga is één van de oudste townships, van rond 1960, als ik het goed heb. Die gebouwtjes die je daar ziet waren de barakken, waar de mannen in sliepen, die vanuit de Oosterse Kaap provincie hier heen werden gehaald, om te werken in de bouw en als fabrieksarbeiders. Dan sliepen ze met zijn twaalven in een ruimte van 6 bij 4 meter, op van die bunker bedden, drie boven elkaar. Vrouwen mochten niet mee, dat was toen nog zo".
"Hoe bent u hier terecht gekomen", vraag ik haar.
"Ik ben in Kaapstad geboren. Mijn vader was er politieman. Hij mocht iedereen arresteren, behalve blanken, want dat was uit den boze" en weer lacht ze. "Er is veel veranderd de afgelopen 20 jaar, maar veel ook ten nadele. Er is veel meer misdaad, zeker hier in Nyanga. Wanneer het donker wordt ga je de straat niet meer op, want dan speel je met vuur. Alles wat dan rondloopt hallucineerd dan ook, maar hier heet het tic (cristal meth) en daar is maar één gebod voor, 'oog om oog, tand om tand'. Niet betalen, dan jij dood" en ze glimlacht weer, maar deze keer anders.

De lerares komt binnen en vraagt of ik straks mijn verhaal wil gaan vertellen over hiv/aids. Ik assisteer bij een workshop die georganiseerd wordt in een gemeenschaps dagopvang centrum in Nyanga. Dit valt onder het Etafeni project, waar eerder over is geschreven in de laatste nieuwsbrief. De deelnemers zijn 25 werkloze jongeren die doormiddel van dit levensvaardigheden programma klaargestoomd worden voor de werkvloer. De laatste groep bestond uit 30 deelnemers, waarvan er 28 een baan hebben gevonden. Er wordt gebruik gemaakt van een boek wat 'We shall overcome' heet en geschreven is door Dr. Xavier Alphonse S.J. een Indische arts. De workshop heet lifeline en is gebaseerd op life skills, oftewel levens- vaardigheden. De studenten leren o.a. over verantwoordelijkheden, het omgaan met emoties thuis en op de werkvloer, zelfvertrouwen en vooral doelgericht gezond leren en leven.
Wanneer ik vertel over mijn seropositiviteit, voel ik dat ze ongemakkelijk op hun stoelen zitten. Ik raak duidelijk een snaar die ze liever niet voelen. Ik haal punten aan over doelgericht leven, luisteren naar jezelf en vooral gezond leven. Ik benadruk de belangrijkheid van acceptatie, er over praten. Eén van de jongens vraagt mij hoe oud of ik ben. Wanneer ik vijftig zeg vallen alle monden open. "Hoe doe je dat", is de volgende vraag. "Sporten en gezond leven", is mijn antwoord. Ik vraag ze wat ze willen weten en wat ze weten en ga zitten. Er valt een stilte. Eén van de dames neemt het woord. Ze vertelt dat het hun ondertussen wel bekent is dat condooms de enige manier van veilig vrijen is. Ze vertelt dat je beiden eerst getest moet worden voor je overgaat naar toekomst planning. Jezelf laten testen is belangrijk voor jezelf en iedereen om je heen, maar alleen het doen is wat anders. Eén van de jongens vraagt hoe ik er mee leef en wat of ik eet. We praten een tijdje over eten en sporten en de belangrijkheid van counceling. Het is moeilijk de groep aan het praten te krijgen. Er is duidelijk een andere aanpak nodig. Ik bespreek dit met de lerares, die mij vertelt het zelfde probleem te hebben bij de voorgaande lessen. We zullen ze morgen in groepjes laten werken.
Na de les hoor ik dat verschillende van de groep seropositief zijn, maar er niet over willen praten. Velen hebben zich niet laten testen.

De workshops gaan dus over levensvaardigheden. Ik bemerk dat ze bij de andere onderwerpen, in groepsvorm, veel opener zijn en veel meer inbrengen. Vooral emotionele aspecten worden uitgediept. Zo wordt de man vrouw rol in relaties naar voren gebracht bij onderwerpen angst en boosheid. Er worden zes groepjes gevormd. Elke groep praat over waar zij bang voor zijn en waarover zij boos zijn. Elk punt wordt opgeschreven en in een presentatie naar voren gebracht. Eén van de meisjes vertelt dat zij bang is voor haar vriend, want hij zet haar in de hoek en vernederd haar. Gelijk krijgt ze advies van andere studenten. Laat je niet als een slaaf behandelen. Als het je niet lukt zoek dan hulp, anders krijg je grote problemen. Een ander meisje vertelt dat ze bang is haar vriend te verliezen en een ander vertelt dat haar moeder een controlfreak is. Eén van de jongens heeft een probleem met zijn vriendin. Zij vraagt hem airtime, voor haar mobieltje en nieuwe kleding en hij kan dat niet betalen. Hij is bang dat zij er vandoor gaat met een jongen die wel geld heeft. De vrouwelijke studenten maken er grapjes over. "Dus vrouwen dwingen werkloze jongeren tot criminele acties", vraag ik de lerares. "Ja, zo zie je dat de circel rond is", merkt één van de studentes gevat op, waarop iedereen lacht. Is dit een halve waarheid, vraag ik mijzelf af.

Een andere les gaat over een doel voor ogen hebben, keuzes maken, wat wil je worden in je leven en wat moet je er voor doen. Bij deze les heb ik twee uur 16 leerlingen voor mij zitten. "Ik wil advocaat worden", zegt Julio. Dit is zijn lange termijn doel. We praten met de groep over korte termijndoelen en wat je daarvoor moet doen, over het focussen op je target.
Twee keer in de week hebben ze drama lessen. De stukjes die ze daar doen zijn uit het leven gegrepen. Zo speelt één studente een meisje van 14 die haar ouders moet vertellen dat ze zwanger is en dat ze het kindje wil behouden, omdat ze het samen met haar vriend wil. Haar ouders zijn furieus. Abortus is wat je moet doen. Je hebt geen andere keus. Wat zal de omgeving er van zeggen en onze naam ten schande !!! De ouders beschuldigen elkaar en de man wil zijn vrouw en dochter het huis uit hebben. Het wordt geweldig gespeeld, duidelijk herkenbaar voor de studenten, uit het leven gegrepen. Allerlij onderwerpen worden naar voren gebracht. Verkrachting, sugardaddy, beroving. geslachtziekte en seroposief zijn.
Wanneer ik later de desbetreffende student feedback geef, kijkt hij mij vriendelijk aan en bedankt mij daarvoor. Na een stilte vraag ik hem of hij mensen kent die seropositief zijn. Hij zegt er veel te kennen, maar dat daar niet over gesproken wordt. "Zou jij er zelf open over zijn", vraag ik hem.
"Er valt nog een lange weg te gaan voor dat wij zover zijn", is zijn antwoord.

In het township zijn de vrouwen druk bezig langs de weg met 'de braai'. Overal is drukte en leven, overal mensen en handel. Het is een kleurrijk geheel, ondanks de roestbruine golfplaten hutten, de rommel en kapotte auto's, de beschilderde gezichten, de rondrennende kinderen, de stoplichten en de stoppende auto's die je af en toe capriolen laat uithalen die we bij ons thuis nooit zouden doen, maar harder dan 30 rijd ik dan ook niet. Toch heb ik mij nog geen moment onveilig gevoeld. Tja, culturele maatschappelijke vorming heb ik gestudeerd. Nu de praktijk, er is geen betere leerschool.

Ik ben bereikbaar via de website, www.willenendoen.org
Hier kunt u ook zien waar wij voor staan en wat wij willen bereiken. Ook staat daarop duidelijk vermeld waar de donaties voor gebruikt worden.
Wij zoeken donateurs, om de maandelijke kosten van de projecten die wij steunen te kunnen dekken, zoals de Transkei en Bloemfontein.
Ons bankrekeningnummer in Nederland is : Rabobank 137977387

Ik ben eventueel mobiel bereikbaar op 0027721043800

Tijdelijk postadres;
Groot Wilhelmus Andreas
Antrim road
Westward Ho 11c
Green Point, Cape Town
8005
Zuid Afrika.