De Ciske's

Hallo allemaal,
Als eerste wil ik bij deze mijn dank uiten naar het bestuur van Willen en Doen. Martin heeft een prachtig filmpje in elkaar gezet, wat op een geweldige manier weergeeft waartussen ik mij de laatste tijd heb bewogen. Ook zullen jullie allemaal de nieuwsbrief hebben gehad, die er weer geweldig uitzag, mede dank aan onze webmaster Maarten. Wanneer jullie deze nog niet hebben gezien dan kan je ze vinden op www.willenendoen.org. Neem er even voor, het is het waard.

De Ciskes. . . .

Kleine ratjes zijn het, thuis niet gewenst of geboren op het verkeerde moment, of op de verkeerde plaats, zoals op de vuilnisbelt van een township, want dat heeft zijn moeder hem altijd gezegd. Zijn vader had hij nooit gekent. Dit is de inhoud van één van de rugzakjes.

"Hey Wil, waar ben jij zo lang geweest", vroeg Andy, die net naar buiten kwam toen ik de auto uitstapte. Hey Andy" en het gebruikelijke ritueel van handenschudden vond plaats, wat veel weg heeft van de Marokkaanse versie, daar je als laatste je hand, vuist op je hart laat rusten.
"Ik was in de Transkei vriend, op bezoek bij de weeskids. Hoe is het met jou en ben je een goede jongen geweest?" Hij nam zijn gebruikelijke manse stoeihouding aan waarop ik hem gelijk greep en over mijn schouder heengooide. Het is iets wat al de jongens willen en nodig hebben, een beetje stoeien, Andy is 9.
We liepen samen naar het veldje waar de andere jongens aan het voetballen waren onder leiding van Jakes. "Allemaal kleine Pele's", zei ik tegen Jakes, die gelijk lachtte en mij welkom heette. Ik bekeek de groep boys, die om de beurt hallo kwamen zeggen. Er liep één grotere jongen tussen die ik nog niet kende. "Wie is die grote jongen Jakes?" "Dat is Damien. Die is net vrijgekomen en is al vanaf zijn 8ste op straat. Een aardige jongen, best wel een goede wil, maar iemand die altijd de verkeerde jongens tegenkomt. Grote kans wanneer hij straks 18 is, hij voor 5 jaar, of langere tijd vastzit".
Ik keek hem vragend aan; "waarom dan?"
"Wanneer een jongen bepaalde vergijpen verschillende keren heeft herhaald, dan komt hij voor het gerecht en wordt vaak de uitspraak een half jaar later gedaan, of weer een half jaar uitgesteld. Dit heeft te maken met de rechten van het kind. Wanneer de jongen 18 is valt hij daar niet meer onder. Er wordt dan gekeken naar zijn misdadige verleden en dan komt de afrekening. Vaak worden ze dan voor langere tijd opgesloten". "Vroeger waren er grote opvanghuizen voor deze jongens, voor straatkinderen, waar ze werden opgevoed met school incluis. Deze zijn na de apartheid opgeheven en zie waar dat toe leidt".

De volgende dag leer ik Debbie kennen, een blanke Zuid Afrikaanse onderwijzeres, die een lange tijd in Londen heeft gewoond en nu weer terug is. Als vrijwilligster geeft ze de jongens bijles in rekenen en schrijven.
Wanneer ik kom is ze bezig met het eten. Ik kijk even bij de jongens, die bezig met hun huiswerk.
"Meester, zou u mij willen helpen met vermenigvuldigen", vraagt Damien. Ik vraag Andy, die naast hem zit of hij even op wil gaan staan, wat hij doet zonder te stoppen met tekenen. Wanneer ik ga zitten neemt Andy plaats op mijn rechterknie en gaat gewoon door. Gewoonste zaak van de wereld.
Ik buig mij over Damien zijn rekenkunsten. "Hoeveel is 5 x 7", vraag ik hem. Even valt er een stilte, waarop ik merk dat Andy over zijn schouder meekijkt. Damien kijkt mij vragend, verontschuldigend aan, waarop ik hem een schouderklop geef en begin met de tafel van 5. Na 4x5 begint hij het te snappen en neemt het over, want 20+5=25 en na 25 komt 30 en ga maar door. Andy wilt nu ook. "Waarom 5x7"' vraagt ie mij. "Nou jullie zijn met zijn zevenen en met alles wat ik jullie leer betalen jullie mij vijf keer zoveel terug". "Wij hebben geen geld", merkt hij gevat op. "Straks wanneer je kan rekenen ga je werken en verdien je geld en jij gaat je eigen winkel hebben toch". Hij lacht naar me en ik laat hem beginnen met de tafel van 1. Enkele minuten later zijn er vijf jongens bezig met de tafels van 1 tot en met 10.
Debbie kijkt lachend toe en vertelt dat de Montesorie anders te werk gaat."Tja, ik ben nog van de oude school", grijns ik terug. "Maak je niet ongerust, ik zal de meetlat alleen gebruiken waar deze voor is gemaakt". Jakes reageert lachend vanuit de keuken; "billenkoek soms is nodig als ze echt iets fout doen, anders leren ze niet en een strenge hand missen ze ook, het heeft ons ook gevormd". "Maar het eten is klaar jongens, dus ruim de boel op". In enkele minuten is de boel opgeruimd. Even later zitten we met een bord spagetti bolognese voor ons. Iedereen wacht tot de laatste zit. Dan eerst even gebed en aanvallen. Sommigen van de jongens nemen de helft mee voor later, of voor anderen.

Enkele dagen later, een regenachtige dag, vraagt Debbie mij of ik samen met de jongens naar de bibliotheek wil gaan. Ze kunnen er een half uur achter de computer en kunnen dan 2 boeken en een tijdschrift uitzoeken die ze mee kunnen nemen naar de dagopvang. Vandaag zijn er zes jongens. Enkelen zijn niet op komen dagen. De jongens zijn niet verplicht om te komen. Toch oefent Jakes gezonde druk op de jongens uit. Hij vertelt ze keer op keer wat de gevolgen van een strafblad kunnen zijn. Hij eist dat ze 9 uur aanwezig zijn op de opvang en dat ze anders niet meer hoeven te komen. Hij vindt dat dit ze leert op tijd te zijn.
De groep wordt in tweeën gesplitst en ik ga met de eerste 3 naar de biep. De computers bleken stuk te zijn, dus op zoek naar de tijdschriften en boeken. De jongens wilden ze in het Afrikaans. "Dat begrijpen we beter", zegt Carl. gelijk hadden ze een tijschrift te pakken. Mens Health en andere sportbladen, waarin ze vooral aan het kicken waren op de surf foto's. Dat was echt hun favoriet. Al snel had ik door dat geen van de boy's kon lezen. Dit hield in dat we naar leerboekjes moesten zoeken. Aap, noot, mies, op zijn Afrikaans. De tweede lichting was hetzelfde, wederom plaatjes kijken. Charina, een collega studente van mij van mijn laatste opleiding, die hier is voor stage, ontfermde zich over één jongen en nam de boeken door die hij had uitgezocht. Persoonlijke aandacht is de enige manier.
Andy wilde weten waar Holland lag, dus op zoek naar een atlas. De wereldkaart, uitklapbaar, bracht ohhhh's en ahhh's te weeg. Even later kwam Carl met een boek over het menselijk lichaam. "Ziet ons lichaam er echt zo uit van binnen", vroeg hij mij. "Ja vriend, kijk, dat is je hart en dat zijn je zenuwen en wanneer je ongezond leeft, dan zetten je longen uit en gaan tegen je zenuwen aandrukken en dat doet zeer en dan wordt je ziek". "Dus stoppen met roken vriend, dan wordt je ook niet ziek". "En wat is dat dan en wat is dat. . . . . . ". Zoveel vragen en zo weinig tijd. We brachten de jongens terug naar Debbie die het eten klaar had. Na het eten dropten we de boys in het dorp af, regen.

Wij vervolgden onze weg terug naar Kaapstad,in gedachten verzonken.
Tja, soms zijn gevoelens niet uit te drukken en moet je ze gewoon aanvaarden. Ciske's, allemaal met een ander verhaal, een ander verleden, vaak zonder liefde, warmte of een veilig nest en allemaal met een eigen rugzakje. De conclusie is dat er nog veel te doen valt.

Ik ben bereikbaar via de website, www.willenendoen.org
Hier kunt u ook zien waar wij voor staan en wat wij willen bereiken. Ook staat daarop duidelijk vermeld waar de donaties voor gebruikt worden.
Wij zoeken donateurs, om de maandelijke kosten van de projecten die wij steunen te kunnen dekken, zoals de Transkei en Bloemfontein.
Ons bankrekeningnummer in Nederland is : Rabobank 137977387

Ik ben eventueel mobiel bereikbaar op 0027721043800